امکان سنجی فقهی استفاده از صکوک بیع دین جهت عملیات بازار باز بانک مرکزی؛ دلالت هایی جهت تقویت بازار بدهی اسلامی در کشور

Authors

سیدعباس موسویان

کامران ندری

حسین میسمی

abstract

این تحقیق تلاش می کند تا پس از مرور مبانی فقه امامیه در موضوع بیع دین، امکان سنجی تبدیل بدهی های دولت و بانک ها به بانک مرکزی به اوراق بهادار را بررسی نموده و ضوابط اساسی که لازم است در طراحی و استفاده از اوراق بیع دین جهت سیاست گذاری پولی مورد توجه واقع شود را برجسته نماید. یافته های این تحقیق که به روش تحلیل محتوا و اجتهاد فقهی به دست آمده اند، نشان می دهد که بدهی های دولت و بانک های دولتی (مانند بانک­مسکن) به بانک مرکزی به دلیل وجود اتحاد مالکیت بین آن ها، غیرحقیقی بوده و نمی توان بر روی آن اوراق منتشر نمود؛ اما انتشار اوراق بر روی بدهی های بانک های خصوصی به بانک مرکزی (چه به صورت اضافه برداشت باشد و چه به صورت خط اعتباری) امکان پذیر بوده و بازار اولیه و ثانویه آن هر دو صحیح است. بر اساس یافته های این تحقیق می توان مدّعی بود که اوراق بیع دین به دلیل سادگی، کم هزینه بودن و عدم نیاز به نقل و انتقال دارایی فیزیکی، ابزاری بسیار مناسب جهت سیاست گذاری پولی بر روی بدهی های بانک های خصوصی به بانک مرکزی است؛ اما به دلیل محدودیت هایی که دارد، مستقیماً در مورد بدهی های دولت و بانک های دولتی به بانک مرکزی کارکرد ندارد؛ البته می توان برای حل این مشکل راه کارهایی ارائه نمود. توسعه بازار صکوک بیع دین بانک مرکزی (در کنار سایر اوراق با کیفیت دولتی مانند اسناد خزانه اسلامی) می تواند به تقویت و تعمیق بازار بدهی اسلامی در کشور کمک شایانی نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آسیب‌شناسی فقهی- اقتصادی ابزارهای پیشنهادی جهت عملیات بازار باز در ایران و سایر کشورها

با توجه به اینکه عملیات بازار باز در بانکداری مرکزی نوین در سایر کشورها با استفاده از خرید و فروش اوراق قرضه انجام می‌شود، امکان استفاده از آن در چارچوب اسلامی وجود ندارد. براین اساس، محققین بانکداری اسلامی تلاش کرده‌اند تا ابزارهای جایگزینی را جهت اجرای عملیات بازار باز در چهارچوب شرعی پیشنهاد کنند. این تحقیق تلاش می‌کند تا به روش تحلیلی- توصیفی به آسیب‌شناسی فقهی و اقتصادی ابزارهای مذکور بپرد...

full text

تشکیل بازار بیع دین (تامین مالی اسلامی)

امروزه، افراد، بنگاه‌های اقتصادی و حکومت‌ها با انواع بدهی‌ها مواجه‌اند، بدهی‌ها تأثیر مهمی بر زندگی آنها دارد که حاکی از اهمیت موضوع دیون است. با توجه به کاربردهای گسترده اسناد بدهی و ضرورت مبادله‌ی آن‌ها، جای چنین بازاری خالی است. برای توسعه بازارهای مالی و نیل به رشد اقتصادی ایجاد بازار دین لازم است، خصوصا با توجه به مقررات سخت بازار بورس و برقراری الزامات پذیرشی دشوار آن. فرضیة مقالة این است...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی

Publisher: دانشگاه امام صادق(ع)

ISSN 4102-2008

volume 8

issue 15 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023